De aankomst
Afgelopen vrijdag was het zover. Na er maanden naar uitgekeken te hebben was het eindelijk tijd om te vertrekken naar Maltstock. Gelukkig was het gestopt met regenen. En bij aankomst kon ik mijn tent opzetten zonder doorweekt te raken. Ik pakte mijn tag en festivalglas. En zette de fles whisky die ik had meegenomen neer op de tafel waar 300 van zijn broers en zussen al hun plaats hadden gevonden, en ging op weg om me te mengen.
Dit bleek in het begin nogal een uitdaging. De bezoekers van het festival begroetten elkaar als lang verloren vrienden. Er was veel kameraadschap. Maar als nieuwkomer vond ik het een uitdaging om mijn plaats te vinden, want ik had niemand om te begroeten. Maar gelukkig kon ik me bezighouden met het genieten van een heerlijk welkomstdrankje: Een elf jaar oude Glen Moray, gebotteld door The Single Cask en kort daarna begon het diner en terwijl ik een plekje zocht om te eten, maakte ik mijn eerste connecties.
Ik voelde me meteen thuis bij een groep whiskyliefhebbers uit Friesland en Noord-Holland. Ze noemden zichzelf de drie musketiers, omdat het allemaal begonnen was met drie jeugdvrienden. En ook al zijn ze nu met z'n vieren, ze hadden besloten bij die naam te blijven. Zij waren het die me de magie van het leggen van contacten op het festival leerden... wacht maar tot iedereen een paar borrels op heeft, dan is iedereen je vriend.
De Waterford Masterclass
Niet lang na het diner was het tijd om naar onze Master Classes te gaan. Hier vervoegde ik Ian van Waterford Distillery om enkele prachtige whisky's uit hun assortiment te proeven. Er waren in totaal vijf whisky's voor ons klaargezet. En terwijl we ons een weg baanden door drie unpeated en twee peated releases, merkte ik hoe Ian's passie piekte toen hij sprak over het erfgoed van whisky. Met groot enthousiasme vertelde hij ons hoe Waterford momenteel gerststammen onderzoekt die al eeuwen niet meer worden geproduceerd.
De reden waarom deze gerstsoorten niet meer worden gebruikt heeft nooit iets te maken met smaak, maar eerder met opbrengst. Door hun lage opbrengst zijn ze niet erg kostenefficiënt, en dat is de belangrijkste reden waarom deze gerstsoorten voor de whiskywereld verloren zijn gegaan. Tenminste, totdat Waterford besloot ze terug te brengen. Ze werken momenteel aan stammen die teruggaan tot de Middeleeuwen. Hoe cool zal het zijn om zoiets te proeven!
Afgezien van de coole historische kant van hun whisky's wil ik er ook aan toevoegen dat ze enkele veelbelovende sterke dranken produceren. Het is een zeer jonge distilleerderij en het meeste van wat we te proeven kregen was dus pas een jaar of drie oud. Met dat in gedachten zou je verbaasd zijn over hoeveel smaak en complexiteit deze dram's al bevatten. Als ze een indicatie zijn van wat erfgoedgerst op hogere leeftijd te bieden heeft, is de toekomst van erfgoed inderdaad rooskleurig!
De gemiste middernachtsnack
Na de Master Class raakte ik in gesprek met twee Limburgse jongens van de Skotsj Fellowsjip. We hadden een kort gesprek over hun club en een veel langer gesprek over whisky (hoewel de club eerlijk gezegd ook over whisky gaat). Al doende vonden we onze weg naar buiten, naar de whiskytafel, waar ik me snel onder de rest van de festivalgangers mengde terwijl ik genoot van de drams die de tafel te bieden had. Mijn persoonlijke hoogtepunten van wat er die avond op tafel stond waren: een Laphroaig Sherry Cask, een 5 jaar oude Glen Grant (uit de jaren 80), en een Port Askaig 100 Proof.
Ik herinner me nog dat ik op mijn horloge keek of het al tijd was voor de middernachtsnack, om er vervolgens achter te komen dat het al half vijf was. De tijd vliegt voorbij tussen goede mensen (en goede whisky), maar dat maakte het niet minder moeilijk om de volgende ochtend om 9 uur op te staan. Maar ik wilde het Schotse ontbijt niet missen, want om 10 uur zou de detoxwandeling beginnen.
De "Detox" wandeling
Het eerste wat ik leerde tijdens de "detox" wandeling was dat de naam een leugen was. In feite was het een retox-wandeling. Tijdens de korte (45 min.) wandeling maakten we twee snelle stops, en beide bleken niet veel meer te zijn dan een excuus om samen van een dram te genieten. De eerste stop genoten we allemaal van een lekkere Ierse whisky en bij de tweede stop gingen we over op een 16 jaar oude jenever.
Het verhaal achter de jenever was interessant. Het grootste deel van de dram was 23 jaar oud, maar na 7 jaar rijping merkte een nieuwe werknemer (niet op de hoogte van het engelenaandeel) dat de vaten niet vol waren en besloot de vaten bij te vullen. De leeftijdsaanduiding begon dus weer op nul en vanaf dat moment werd hij nog 16 jaar gerijpt (vandaar de leeftijdsaanduiding). Van een paar jeneverliefhebbers hoorde ik dat het een geweldige dram was, maar helaas is jenever nog steeds niet echt mijn ding. Gebotteld op 59% (118 proof) was het wel een stevige dram op de vroege morgen.
De Speed Tastings
We zijn er allemaal geweest, we zijn op zoek naar een nieuwe whisky in ons leven. Maar hoeveel je ook kijkt naar de gezichtsstatistieken en proefnotities, je weet nooit zeker of jij en de whisky bij elkaar passen totdat je elkaar in het echt ontmoet. Daarvoor heeft Maltstock hun Speed Tastings ontwikkeld. Zaterdag van 12:00 tot 19:00 waren er elke twintig minuten verschillende speed tastings. In twintig minuten tijd gaven merkambassadeurs, onafhankelijke bottelaars en dergelijke je een snelle vlucht door enkele van hun drams. Je mocht er zoveel proeven als je wilde en ook al waren de beschikbare plaatsen beperkt, er waren er genoeg.
Uiteindelijk heb ik 7 verschillende speedproeverijen bezocht:
Whisky4all:
Mijn eerste Speed Tasting werd gegeven door Norbert van Whisky4all. Hij richtte zijn speed tasting op Amerikaanse whisky's en wat was ik blij dat ik besloten had deze tasting te bezoeken. Niet alleen geeft Norbert een zeer informatieve proeverij, maar tussen zijn line-up zat een hele set whisky's van een van mijn favoriete Amerikaanse distilleerderijen: Balcones! We kregen de Single Malt, de Mirador en de Tres Hombres te proeven. Waarvan de laatste mijn absolute favoriet was! Het is een Amerikaanse whisky gemaakt met drie verschillende granen: Geroosterde blauwe maïs, gemoute gerst en rogge. En het is een absolute aanrader in mijn boek!
Glenfiddich:
Iedereen die ik op het festival sprak vertelde me dat er één proeverij was die ik niet mocht missen, ik moest absoluut een proeverij van Glenfiddich bezoeken. Niet per se omdat zij de beste whisky serveerden, maar omdat merkambassadeur Tony van twintig minuten een heel festival kan maken. Daar bleek geen woord van gelogen en daarom bezocht ik later die dag nog een Glenfiddich proeverij. Tijdens de eerste proeverij begonnen we met een dram van Monkey Shoulder. Een aangename dram, maar misschien niet zo spectaculair als ik had gehoopt. Dat veranderde echter bij de tweede dram, toen Tony ons een 23 jaar oude Kininvie serveerde. Het was geweldig! We sloten de sessie af met een dram van Glenfiddich 14 jaar oude Rich Oak.
Watt Whisky:
De volgende proeverij werd geleid door Mark Watt van Watt Whisky zelf. Een man waar ik uren naar zou kunnen luisteren. Niet alleen weet hij veel van whisky, maar ik kan ook garanderen dat niemand een van zijn proeverijen kan afmaken zonder te lachen. Het beste van de proeverij waren echter nog steeds zijn whisky's. We kregen twee van zijn bottelingen te proeven en ik was onder de indruk. Ik herinner me dat een van hen van Singleton kwam en de andere was een van zijn persoonlijke favorieten. Het trieste is dat dit is waar de details vaag beginnen te worden voor mij en ik vergat foto's te nemen van de flessen. Maar ik zal proberen er achter te komen, want ik zou ze graag toevoegen aan mijn collectie, zodat ik ze opnieuw (en opnieuw, en opnieuw) kan proberen.
The Single Cask:
Torsten en Teo sloegen de handen ineen voor deze speed tasting door de Single Cask. Torsten vertelde ons hoe hij van carrière veranderde om van zijn passie zijn werk te maken. Wat leidde tot de oprichting van Scotch & Tattoo's. We proefden drie verschillende whisky's: een Scotch & Tattoo's 12 jaar oude Dailuaine uit de Family Series, een Scotch & Tattoo's Linkwood, en een van Teo's favorieten, waarvan ik de naam niet meer weet... Zoals je nu misschien wel kunt zien, heb ik een waardevolle les geleerd voor toekomstige Maltstock evenementen. Maak aantekeningen en foto's, want hoewel ik me duidelijk herinner dat de laatste mijn favoriet was, kan ik me nu niet meer herinneren wat het was. Misschien is het omdat ik al van zoveel goede drams heb genoten, maar het heeft er ook mee te maken dat ik zo enthousiast met Teo over zijn whisky praatte dat ik vergat de naam op te schrijven. Hoe dan ook... sorry Teo!
Scotch Malt Whisky Society:
Lee "Connas" Connar was op Maltstock om de Scotch Malt Whisky Society (kortweg SMWS) te vertegenwoordigen. Tijdens zijn proeverij vertelde hij ons alles over wat het betekende om lid te zijn (niet dat hij mij persoonlijk hoefde te overtuigen, want ik had me al een tijdje geleden aangemeld). En hoe kun je mensen die van whisky houden beter overtuigen dan door ze een geweldige dram voor te schotelen? En dat is precies wat hij deed. Zijn dram was mijn persoonlijke favoriet van het hele festival: SMWS botteling 4.332 "Mythic Beast" - (psst... het is een 20 jaar oude Highland Park, gerijpt in een Oloroso Butt en afgewerkt in een first fill ex-PX butt).
De Whisky Exchange:
Billy van The Whisky Exchange was een andere must visit volgens mijn mede-festivalgangers, en ik kan zien waarom. Zijn speed tasting was een vertoning van kennis over whisky en zijn passie voor de vloeistof werkte aanstekelijk op het publiek. We deden met hem mee aan een proeverij van drie verschillende flessen. Allemaal zonder etiket. Bij The Whisky Exchange kun je op een selectie van hun flessen je eigen etiket plakken, en deze drie behoorden een hele tijd geleden tot dat rijtje. Voor mij was het absolute hoogtepunt van de set de Clynelish. Dat was geen verrassing, want het is een distilleerderij die een dierbare plaats inneemt in mijn whiskyreis.
Glenfiddich Part II:
Tegen de tijd dat het zes uur was, was ik al ver voorbij het uitproberen van zoveel mogelijk verschillende proeverijen, ik deed het puur voor de lol. En als je op zoek bent naar plezier op Maltstock... kijk dan gewoon naar wat Tony doet! Zonder overdrijven; Tony proeverijen zijn een absolute explosie, en ik kan niet veel mensen bedenken die een menigte beter op gang kunnen krijgen dan hij. Hoewel Mark van Watt Whisky het ook probeerde... Het leidde tot een soort schreeuwwedstrijd waarbij onze groep "Hi Mark" riep en Marks groep antwoordde met "Hi Tony", wat uitmondde in een parade door elkaars proeverij in een polonaise. Als dit je vreemd in de oren klinkt... misschien wel, maar het was geweldig!
We hebben echter ook enkele whisky's geproefd. Tony had een fles Project XX bij zich en deelde die met ons, waarna hij de whisky onthulde die hij er persoonlijk voor had uitgezocht (voor wie het niet weet: Project XX is een blend van twintig whisky's gekozen door de ambassadeurs van Glenfiddich wereldwijd). Ik zou graag met jullie allen delen welke whisky dat was, maar ik weet weer eens niet wat het was...
De Geen Kampvuur, Kampvuur Proeverij
Na het genieten van de BBQ was het tijd om het festival af te sluiten met de traditionele Kampvuurproeverij. Maar door onvoorziene omstandigheden kon het festival niet plaatsvinden op de gebruikelijke locatie en de locatie die de organisatie ter vervanging had gevonden stond geen kampvuur toe op haar terrein. Maar Maltstock zou Maltstock niet zijn als het team erachter niet een relaxte manier vond om hiermee om te gaan. In plaats van een kampvuur speelden we allemaal een leugenachtig spel, waarbij enkele vertegenwoordigers op het festival ons verhalen vertelden waarvan we moesten raden of ze waar waren. En natuurlijk kregen we bij elk verhaal een dram geserveerd. En niet voor de eerste keer, we hadden allemaal plezier.
Na de kampvuurproeverij moest er nog een middernachthapje komen (dat ik deze keer niet heb gemist) en natuurlijk was er nog de tafel vol whisky's. Ik ben er trots op te kunnen zeggen dat ik me op dit punt herinnerde een aantal van mijn favorieten te fotograferen, waaronder: een Kilkerran 12, een Kilchoman Coull Point, en een Westward Stout Cask (WTF-festival botteling). Deze avond maakte ik het echter iets minder laat dan de vorige avond, omdat ik de volgende ochtend terug naar huis moest.
Tot ziens Maltstock, tot volgend jaar!
Na twee fantastische dagen vol whisky was het tijd om de tent in te pakken, afscheid te nemen en naar huis te gaan. Maar wat een geweldige tijd heb ik gehad en wat een herinneringen heb ik gemaakt. Ik koop mijn tickets voor volgend jaar zodra ik het geld bij elkaar heb geschraapt (zoals velen voor mij heeft de whiskyhobby mij een man zonder geld opgeleverd) en ik kan iedereen die de mogelijkheid heeft om volgend jaar met mij mee te gaan, aanraden om dat te doen. Ik kan je garanderen dat je er geen spijt van zult krijgen!